Kwas hialuronowy – pochodzenie, zastosowanie w kosmetyce i medycynie estetycznej

Kwas hialuronowy poza Twoją skórą występuje w stawach, pępowinie, płynie łzowym… Jest popularny! Do czasu, bo po 40-tce jego poziom w ciele drastycznie spada nawet o ponad 80%. Medycyna estetyczna w Europie stosuje go dopiero od późnych lat 90-tych. Do 2015 roku kwas hialuronowy był na czarnej liście reklam w Google. Więc jak jest z tym kwasem, jego popularnością, zabiegami i bezpieczeństwem? Przed Tobą najlepszy zbiór informacji o kwasie hialuronowym!

Dzisiejszy wpis będzie długi, ale pełen konkretów i niezwykle ważnych informacji. Zapraszam Cię do dalszej części 🙂

Historia kwasu hialuronowego – skąd się wziął?

Kwas hialuronowy (ang. Hyaluronic Acid – skrót – HA) odkryty został w 1934 roku przez dwóch naukowców –  Karla Meyera i Johna Palmera. Panowie wyizolowali go z ciała szklistego* oka bydlęcego. Nadali mu nazwę, która wywodzi się z greckiego tłumaczenia słowa hyalos, co oznacza „szklisty” i odnosi się do jego przejrzystego wyglądu oraz od słowa uronic, nawiązującego do kwasu uronowego, który jest jednym ze składników związku.

*galaretowata substancja wypełniająca tylną część gałki ocznej, nadająca jej kształt i chroniąca siatkówkę. Ciało szkliste się nie regeneruje. Jest przezroczystą, bezbarwną, galerowatą masą luźno przylegającą do siatkówki.

Dopiero dwadzieścia lat później, po wyizolowaniu kwasu hialuronowego – czyli HA, udało się  ustalić jego budowę chemiczną. W 1954 roku Bernard Weissman i Karl Meyer, wspólnie opracowali jego strukturę, izolując go z ludzkiej pępowiny. W 1961 roku kwas hialuronowy został po raz pierwszy użyty do celów medycznych. Wykorzystano go podczas operacji uszkodzonej siatkówki oka. W 1980 roku rozpoczęły się próby użycia kwasu w medycynie estetycznej. W Europie pierwsze wypełniacze zostały użyte do wypełnienia zmarszczek w 1996 roku.

Ciekawostka

Kwas hialuronowy do 2015 roku był na czarnej liście Google. Gabinety wykonujące zabiegi z jego użyciem, musiały usuwać zwrot “kwas hialuronowy”. W przeciwnym razie strona była odrzucana i nie mogła reklamować się w wyszukiwarce. Powodem była właśnie zakazana treść. Dziś po wpisaniu “kwas hialuronowy” w Google znajdziemy już reklamy preparatów z jego zastosowaniem.

Początkowo kwas hialuronowy pozyskiwany był z krowiego oka i dość długo był izolowany tylko od zwierząt m.in. kurzych grzebieni. Jednak rozwój medycyny umożliwił wytwarzanie rekombinowanego kwasu hialuronowego w warunkach laboratoryjnych z mikroorganizmów.

Gdzie występuje kwas hialuronowy?

Kwas hialuronowy jest związkiem rozpowszechnionym w przyrodzie. Występuje on we  wszystkich organizmach żywych, w tym także w organizmach ludzkich. Ma postać gęstej, przezroczystej cieczy. W organizmie dorosłego człowieka, który waży 70 kg zawartość kwasu hialuronowego wynosi ok. 15 g. Duże stężenie kwasu hialuronowego występuje:

• podczas rozwoju embrionalnego u dziecka w czasie ciąży,
• gojenia się ran,
• w ciałku szklistym oka,
• płynie łzowym,
• ścianach naczyń krwionośnych,
• pępowinie,
• stawach (w mazi stawowej w tkance chrzęstnej).

Największe ilości HA bo nawet ponad 50% znajdują się w skórze – w macierzy zewnątrzkomórkowej.

Fizjologicznie kwas hialuronowy obecny jest w skórze w postaci soli sodowej (hialuronianu sodu). Najnowsze badania wykazały, że najwięcej hialuronianu znajduje się w warstwie kolczystej, a najmniej w warstwie podstawnej naskórka oraz, że nie występuje on w warstwie ziarnistej i rogowej.

Budowa kwasu hialuronowego

Kwas hialuronowy to organiczny związek chemiczny. Należy do glikozaminoglikanów (GAG), które są nierozgałęzionymi polisacharydami, zbudowanymi z powtarzających się jednostek dwucukrowych połączonych wiązaniami glikozydowymi. To wysoce higroskopijny biopolimer* –występują w nim naprzemiennie mery kwasu D-glukuronowego i N-acetylo-D-glukozaminy połączone wiązaniami β(1→4) i β(1→3) glikozydowymi. Naturalnie występujący kwas hialuronowy ma masę cząsteczkową od 10² do 10⁴ kDa. W przeciwieństwie do innych glukozoaminoglikanów nie tworzy kowalencyjnego wiązania z białkami, nie może więc wchodzić w skład typowego proteoglikanu. Może natomiast stanowić oś, na której wiążą się inne proteoglikany tworząc wraz z nimi „agregat proteoglikanu”.

*Higroskopijność – zdolność niektórych substancji do wchłaniania wilgoci lub wiązania się z wodą.
*Biopolimer – polimer występujący naturalnie w organizmach żywych, które są przez nie produkowane. Znaczna część związków organicznych występujących w tych organizmach to właśnie biopolimery. Wchodzą w skład komórek, są też budulcem w obszarach międzykomórkowych.

Grupa karboksylowa występująca w kwasie glukuronowym w środowisku o fizjologicznym pH nadaje polimerowi charakter polianionu. Dzięki temu w środowisku wodnym cząsteczki kwasu mogą zwiększać swoją objętość 1000-krotnie, tworząc trwałą sieć stabilizowaną wiązaniami wodorowymi.

Jak zbudowana jest cząsteczka kwasu hialuronowego

Wzór sumaryczny – (C14H21NO11)n

CIEKAWOSTKA

Jedna cząsteczka kwasu może wiązać ok. 250 cząsteczek wody
(1 g kwasu zatrzymuje ok. 6 litrów wody).

Właściwości kwasu hialuronowego

Hialuronian tworzy elastyczną, płynną macierz w skórze, z którą mogą łączyć się włókna kolagenowe i elastyczne. Ma ujemny ładunek oraz zdolność do wiązania i zatrzymywania ogromnych ilości wody – dzięki temu skóra dostaje odpowiednią porcję wilgoci, jest jędrna i sprężysta.

Prawidłowe stężenie kwasu hialuronowego zapobiega zarówno powstawaniu zmarszczek, jak i niekorzystnym zmianom kształtu i konturu twarzy. Kwas hialuronowy nie tylko chroni skórę przed nadmierną utratą wody, ale także wzmacnia jej właściwości ochronne, choćby przed szkodliwym działaniem promieni UV.

Niestety, z  upływem czasu oraz pod wpływem ekspozycji na słońce, zawartość kwasu hialuronowego w skórze maleje, przez  co zmniejsza się  ilości wody oraz osłabienie procesów regeneracji i antyoksydacji. W wyniku tego procesu włókna kolagenowe tracą swoją elastyczność, a ich liczba ulega zmniejszeniu, co skutkuje obniżeniem poziomu sprężystości i pojawiają się zmarszczki. Skóra staje się sucha, wiotka i szara.

Około 70 roku życia ilość kwasu hialuronowego w organizmie obniża się o 80% w stosunku do jego poziomu w wieku 40 lat.

Poniżej wykres przedstawiający zawartość hialuranianu sodu w skórze, która zmienia się wraz z wiekiem.

Rola kwasu hialuronowego w skórze:

• Wiązanie wody – cząsteczka kwasu hialuronowego może związać 1000 – 4000 razy więcej wody niż sama waży. Dzięki temu kwas hialuronowy utrzymuje prawidłowe uwodnienie i nawilżenie tkanek.
• Wypełnianie przestrzeni międzykomórkowej, w której znajdują się włókna elastynowe i kolagenowe oraz komórki skóry.
• Zapewnienie prawidłowej aktywności komórek należących do układu immunologicznego skóry (SIS).  
• Wspomaga regenerację i proliferację uszkodzonych komórek skóry oraz proces gojenia się ran.
• Bariera ochronna – zapobiega przenikaniu bakterii.
• Eliminuje wolne rodniki – posiada zdolność wychwytywania reaktywnych form tlenu.

Kwas hialuronowy usieciowany, częściowo usieciowany i nieusieciowany – jakie są różnice?

Kwas hialuronowy występuje jako: usieciowany, częściowo usieciowany lub nieusieciowany. W zależności od stopnia usieciowania posiada różną gęstość oraz stopień wiązania cząsteczek wody, dzięki czemu wykazuje różną trwałość w zabiegach medycznych, w których został wykorzystany.

Kwas hialuronowy w preparatach kosmetycznych

Kwas hialuronowy i jego pochodne w postaci hialuronianu sodu oraz hialuronianu potasu stanowią składniki aktywne wielu kosmetyków o działaniu ochronnym, nawilżającym i przeciwstarzeniowym. Stosowany jest m.in. w preparatach do pielęgnacji skóry twarzy, szyi, skóry wokół oczu (maseczkach, kremach, tonikach), jak i  w kosmetykach do pielęgnacji ciała: antycellulitowych i przeciw rozstępom. Dopuszczalne stężenie kwasu hialuronowego lub jego pochodnych w kosmetyku nie powinno przekraczać 2%.

CIEKAWOSTKA

Kwas hialuronowy pochodzenia zwierzęcego został po raz pierwszy zastosowany w kosmetyce przez firmę Este ́e Lauder w 1982 r.

Kosmetyki zawierają kwas hialuronowy z cząsteczkami o różnej wielkości. Wysokocząsteczkowy kwas hialuronowy (HMW) pozostaje w naskórku oraz na jego powierzchni, gdzie wiąże wodę, hamuje jej odparowywanie ze skóry, poprawia gładkość oraz elastyczność skóry i chroni ją przed czynnikami zewnętrznymi. Jako składnik kosmetyku ma działanie nawilżające, wpływa łagodząco i kojąco, zmniejsza objawy podrażnień i uczuleń, przyspiesza gojenie i regenerację.

Kwas hialuronowy wykorzystuje się również jako naturalny filtr, który osłania warstwę rogową naskórka przed wnikaniem w nią substancji chemicznych i bakterii. Aplikacja kosmetyków z kwasem hialuronowym sprawi, że Twoja skóra będzie miała odpowiedni poziom nawilżenia, odzyska jędrność i sprężystość.

WARTO WIEDZIEĆ

Produkty na bazie HA możesz bez obaw stosować zimą, ponieważ w przeciwieństwie do kremów zawierających wodę, nie wywołują teleangiektazji (rozszerzenia naczyń krwionośnych).

Na przestrzeni ostatnich lat firmy kosmetyczne prześcigają się w tworzeniu coraz to nowszych produktów łączących działanie kwasu hialuronowego z innymi składnikami aktywnymi. Laboratoria firmy Vichy wyprodukowały preparat mający w swym składzie, oprócz kwasu hialuronowego, m.in. retinol-A, L’Oréal dodał do kwasu hialuronowego pro-xylan natomiast w Centrum Badań Eucerin połączono HA z saponiną, która ma wpływać na pobudzenie syntezy naturalnego kwasu hialuronowego. Kwas hialuronowy można znaleźć w kremach, takich firm jak L’Oréal, Avon, Olay Regenersit, Vichy, Beiersdorf, Bielenda, Mixa, Laroche-Posay czy Estee Louder.

Kwas hialuronowy w medycynie estetycznej

Trwalsze efekty działania kwasu hialuronowego uzyskuje się wprowadzając go do skóry właściwej, poprzez iniekcje podskórne. We współczesnej medycynie estetycznej kwas hialuronowy znalazł zastosowanie jako składnik wypełniaczy. Iniekcje na bazie kwasu hialuronowego stosuje się do:

• niwelowania zmarszczek statycznych,
• podniesienia i modelowania policzków,
• korekcji rysów twarzy i kształtu ust, fałdów nosowo-wargowych i podbródka,
• poprawienia nawilżenia i sprężystości skóry twarzy, szyi, dekoltu i dłoni.

CIEKAWOSTKA

Pierwszym wypełniaczem hialuronowym zaakceptowanym przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) w 2003 r. był Restylane® wyprodukowany przez firmę Medicis Aesthetics Inc Scottsdale AZ.

Wypełniacze typu Restylane® cechują się wysoką efektywnością – dzięki zastosowaniu kwasu hialuronowego o wysokim stopniu czystości, który jest stabilizowany w procesie opartym na technologii NASHATM (Non-Animal, Stabilized, Hialuronic Acid) opatentowanej przez firmę Q-MED. Skuteczność działania Restylane® została potwierdzona w badaniach klinicznych. Kolejne wypełniacze (Hylaform, Hylaform Plus oraz Captique) zostały wprowadzone na rynek w 2004 r. Różnice w masie cząsteczkowej, wielkości cząstek oraz zastosowanie różnych czynników sieciujących wpływają na skuteczność działania kwasu hialuronowego.

Porównanie stosowanych wypełniaczy na bazie kwasu hialurynowego

Stabilizowany kwas hialuronowy jest doskonałą alternatywą dla zabiegów chirurgicznych. Obecnie przy jego pomocy możemy przeprowadzić zabiegi powiększenia ust i  modelowania piersi, pośladków, kształtowania ud, łydek czy klatki piersiowej – w przypadku mężczyzn. Odmłodzenie czy też modelowanie ciała jest możliwe bez użycia skalpela, bez szwów, blizn i bólu.

Kwas hialuronowy wprowadzany jest do tkanek przy pomocy ostrych igieł bądź tępych kaniul. W praktyce, igły stosuje się zazwyczaj do wypełniania pojedynczych zmarszczek, zaś kaniule kiedy chcemy poprawić objętość tkanek.

Zabieg z użyciem kwasu hialuronowego – jak wygląda?

Każdy zabieg z użyciem kwasu hialuronowego poprzedzony powinien być konsultacją.

Preparaty z kwasem hialuronowym mają postać krystalicznego, bardzo plastycznego i elastycznego żelu, który po wprowadzeniu do skóry wypełnia np. zmarszczkę. Kwas podawany jest przy użyciu jednorazowej strzykawki. Dzięki temu, że igła jest bardzo cienka, podanie kwasu nie zostawia śladów w miejscu wkłucia i redukuje do minimum bolesność podczas ostrzykiwania. Jeżeli zabieg wykonywany jest w miejscu wrażliwym, zawsze podawane jest miejscowe znieczulenie. Po wstrzyknięciu żelu  np. w linię zmarszczki, kwas hialuronowy wiąże wodę i powiększa objętość danej okolicy. Dzięki temu zamrszczka jest zredukowana bądź nadany jest odpowiedi kontur np. ust. Daje to efekt natychmiastowego wygładzenia nierówności. Pełny rezultat zabiegu widoczny jest po ok. 2 dniach, kiedy preparat w całości rozprowadzi się pod skórą. Zabieg trwa krótko – w zależności od liczby miejsc iniekcji, zajmuje to około 15-30 minut.

Czy zabiegi z użyciem kwasu hialuronowego są bezpieczne ?

Zabiegi na bazie kwasu hialuronowego są całkowicie bezpieczne i nie wywołują reakcji alergicznych. Jeśli jesteśmy posiadaczkami bardzo delikatnej skóry, naturalne jest, że może pojawić się niewielkie zaczerwienienie, obrzęk i ból w miejscu wstrzyknięcia preparatu czy wynaczynienia krwi (siniaka). Objawy te ustępują w przeciągu 72 godzin.

Efekty zabiegu z kwasem hialuronowym

Efekt zabiegu jest natychmiastowy, ale nie permanentny. Okres utrzymywania kwasu hialuronowego w skórze zależy od rodzaju preparatu jaki został Ci podany oraz obszaru zabiegowego. Po 9-12 miesiącach preparaty kwasu hialuronowego stopniowo ulegają całkowitemu wchłonięciu. W miejscu zanikającego składnika stabilizującego pojawia się woda. Po całkowitym rozkładzie i resorpcji (ponowne wchłonienie), nie pozostają w tkance resztki materiału, ani żadne zwłóknienia.

CIEKAWOSTKA

Jakiś czas temu, na stronie pewnej kliniki  przeczytałam, że po ostrzyknięciu miejsca intymnego (chodziło o penisa) kwasem hialuronowym – uzyskany efekt powiększenia członka będzie stały i nie będzie potrzeby, powtórzenia zabiegu za jakiś czas. Jest to totalną bzdurą i wprowadzeniem w błąd czytelników i potencjalnych klientów kliniki.

Czas degradacji wstrzykniętego do skóry kwasu hialuronowego zależy od:

• wieku,
• rodzaju skóry,
• trybu życia (palenie papierosów i wystawianie skóry na słońce i działanie promieni UV, może skrócić czas działania),
• wyboru produktu i miejsca wstrzyknięcia.

Dodatkowym atutem zabiegu z użyciem kwasu hialuronowego jest to, że Twoja skóra pozostanie nawilżona i będzie bardziej napięta niż przed zabiegiem. Dzieje się tak, ponieważ kwas hialuronowy nie tylko wypełnia zmarszczki, ale również pełni rolę nośnika, który ułatwia wprowadzanie składników odżywczych w głąb skóry. Zabieg z użyciem kwasu hialuronowego (np. mezoterapia mikroigłowa) możesz potraktować jako profilaktykę anti aging i małe spa jednocześnie. Pamiętaj również o tym, że na dobrze nawilżonej skórze, makijaż utrzymuje się zdecydowanie lepiej.

CIEKAWOSTKA

Jeśli chcesz uzyskać optycznie powiększyć usta zajrzyj do mojego wpisu o TOP metodach ich powiększania. Natomiast jeśli szukasz sposobu na mniej inwazyjne, optyczne powiększenie ust, to koniecznie sprawdź makijaż permanentny ust, ponieważ będzie to dla Ciebie HIT tego roku!

Trochę się rozpisałam, ale mam nadzieję, że wyczerpałam temat i odpowiedziałam na wszystkie nurtujące Cię pytania odnośnie kwasu hialuronowego. Jestem również ciekawa, czy masz już za sobą jakiś zabieg z użyciem HA bądź czy posiadasz serum do twarzy lub krem z kwasem hialuronowym. Jeśli tak, podziel się swoimi odczuciami w komentarzu, jeżeli masz jakieś pytania – również pisz śmiało 😉

Tymczasem ściskam i przesyłam wirtualne buziaki. Do kolejnego wpisu 😉

NNW